Ik had in 2015 grote plannen. Naast mijn (helaas onregelmatige) werk aan dit blog moest er een site komen over mijn specialisatie: Nederpop, of beter Nederlandstalige pop. Met encyclopedische informatie, gefundeerde meningen en dwarsverbanden.
Dat plan heb ik anno 2017 nog steeds, maar de komende tijd komt er van dit project niet veel terecht. Eén deel heb ik echter wel gerealiseerd: een lijst van honderd nummers die de Nederlandstalige pop bepalen, nummers die, alle op hun eigen manier, iets van het verhaal van de popmuziek in het Nederlands, het Fries en de streektalen vertellen. Oud en nieuw, bekend en minder bekend, tienerpop en arti-farti, alles in één lijst. Uitgesmeerd over 2017 heb ik over elk van deze liedjes een blogstukje geschreven.
Niettemin zitten er criteria aan:
- Nederlandstalige pop, dus niet Nederlandse. De muziek hoeft dus niet uit Nederland te komen, maar mag ook Vlaams of Caribisch zijn.
- Popmuziek, dus geen schlagerachtige liedjes. Twijfelgevallen (André Hazes, Jan Smit) mogen wel.
- Het formaat maakt niet uit. Singles, albumtracks en liveversies zijn allemaal welkom.
- Ook dialecten zijn welkom, evenals het Fries. Rustig maar Friezen, ik weet dat jullie een aparte taal hebben. Ik zou het alleen zonde vinden om wél Groningse en Drentse muziek mee te nemen en geen Friese.
- Een beetje om de bekende lijstjes heen. Het moet geen kopie worden van Vic van de Reijts Top 100 van Nederlandstalige singles of diens Cover Top 100. Natuurlijk: sommige nummers moeten erin. Zonder “Kom van dat dak af” is een lijst als deze niet compleet.
- Geen Top 100, dus niet hiërarchisch van minst naar meest belangrijk. Gewoon: 100 liedjes geordend van oud naar jong.
- Zo breed mogelijk. Als we alleen op kwaliteit zouden letten, kwamen er minstens tien liedjes van Boudewijn de Groot en nog eens vijf van Doe Maar in. Ik heb liever zo veel mogelijk acts, soms wat vergeten of obscuur.
- Dat betekent dus ook: de nummers die ik in de lijst zet, zijn niet per se de 100 beste in het Nederlands. Evenmin is het noodzakelijk mijn smaak…
De lijst
(Wat een hoop nummers van na 2000, ja van na 2010! Zo slecht gaat het dus niet met de Nederlandstalige pop.)
- Drie kleine kleuters met de Jonkers en de Joffers – De trappelzak-boogie (1956)
- Peter Koelewijn ft. MC Miker & dj Sven – Kom van dat dak af (1960 – 1989)
- Ria Valk – Hou je echt nog van mij, Rockin’ Billy? (1961)
- Rob de Nijs – Het ritme van de regen (1963)
- ZZ & de Maskers – Dracula (1963)
- Het – Ik heb geen zin om op te staan (1965)
- Boudewijn de Groot – Testament (1966)
- Ronnie & de Ronnies – Beestjes (1967)
- Zjef Vanuytsel – De zotte morgen (1970)
- Elly & Rikkert – Alles is vrij (1973)
- Fungus – Kaap’ren varen (1974)
- Ivan Heylen – De wilde boerndochtere (1974)
- Teach-In – Dinge-dong (1975)
- Bots – Zeven dagen lang (1976)
- Peter Koelewijn – KL 204 (Als ik God was) (1976)
- Neerlands Hoop – Waar gaan wij naartoe na onze dood? (1976 [Cornelis Vreeswijk, 1966])
- Bonnie St. Claire – Dokter Bernhard (1976)
- Bert De Coninck – Evelyne (1977)
- Alexander Curly – Trollenlied (1977)
- Kazzen en Koo – Wat ik geleerd heb in dit leven (1977)
- The Bontjie Stars – Madiwodo (1979)
- Dorpsstraat – Lepeltje (1979)
- Drukwerk – Ik verveel me zo (in Amsterdam-Noord) (1979)
- Tedje en de flikkers – Van Agt (1979)
- Braak – Ik ben oké (1980)
- Danny Boy – Repperdeklep (1980)
- Armand & The Kik – Snelle jongens (1981 – 2015)
- Ton Lebbink – Voetbalknieën (1981)
- Het Goede Doel – In ’t leven (1982)
- Toontje Lager – Lente in Twente (1982)
- Doe Maar – De bom (1982)
- Janse Bagge Bend – Sollicitere! (1982)
- Klein Orkest – Over 100 jaar (1983)
- De Div – Als lemmingen (1984)
- Van Kooten & De Bie – Ouwe lullen moeten weg (1984 – 1989)
- Arbeid Adelt! – Stroom (1985)
- André Hazes – Ik meen ’t (1985)
- Trafassi – Wasmasjien (1985)
- Frank Boeijen – Kronenburg Park (1985)
- Rowwen Hèze – De Peel in brand (1987 – 1991 – 2008)
- VOF De Kunst – Eén kopje koffie (1987)
- Clouseau – Anne (1989)
- De Kreuners – Ik wil je (1990)
- Hugo Matthysen – Blankenberge (1990)
- Tröckener Kecks – Met hart en ziel (1990)
- The Scene – Blauw (1991)
- Kinderen voor Kinderen – Wakker met een wijsje (1991)
- Gorki – Mia (1992)
- Osdorp Posse – Moordenaar (1992)
- De Jazzpolitie – Ze zijn terug (1993)
- Paul de Leeuw & Ruth Jacott – Blijf bij mij (1993)
- Normaal – Doe effen normaal (1994)
- Van Dik Hout – Stil in mij (1994)
- Extince – Spraakwater (1995)
- Raymond van het Groenewoud – Twee meisjes (1995)
- Guus Meeuwis & Vagant – Het is een nacht (Levensecht) (1995)
- Hakkûhbar – Gabbertje (1996)
- Acda & De Munnik – Het regent zonnestralen (1998)
- Laïs – ’t Smidje (1998)
- De Raggende Manne – Kramp van je kanis (1998)
- Volumia! – Afscheid (1998)
- K3 – Heyah mama (1998)
- Gordon & Re-Play – Never nooit meer (1999)
- De Kast – Wa’t ik bin (2000)
- Belgian Asociality – Morrege (2002)
- Spinvis – Astronaut (2002)
- De Heideroosjes – Damclub hooligan (2003)
- Bløf – Omarm (2003)
- Flip Kowlier – In de fik (2004)
- Neet oet Lottum – Hald mich ens vas (2004)
- Ali B ft. Yes-R en Brace – Leipe mocro flavour (2005)
- Jan Smit – Laura (2005)
- Marco Borsato – Rood (2006)
- Lange Frans & Baas B – Ik wacht al zo lang (2006)
- Daniël Lohues – De ganzenkoning (2006)
- Opgezwolle – Hoedenplank (2006)
- Fixkes – Kvraagetaan (2007)
- Heidevolk – Wodan heerst (2007)
- Hannelore Bedert – Vocabulaire (2008)
- De Dijk – Mijn van straat geredde roos (2008)
- De Jeugd van Tegenwoordig – Hollereer (2008)
- De Kift – Knoeck (2008)
- Nynke Laverman – Halleluja (2008)
- Roosbeef – Onder invloed (2008)
- Die Twa – Asto mar by my bist (2009)
- De Fanfaar – Armand Pien (2009)
- Pater Moeskroen – Joost (2011)
- Broeder Dieleman – Duuzend veugels (2012)
- The Kik – Simone (2012)
- Mr. Polska – Hausa wausa (2012)
- Maaike Ouboter – Dat ik je mis (2013)
- Eefje de Visser – In het echt (2013)
- Slongs Dievanongs – Lacht nor mij (2013)
- Belle Perez – Ich haaw van och (2014 [Noordkaap – Ik hou van u, 1995])
- Typhoon – Liefste (2014)
- Het zesde metaal – Dag zonder schoenen (2014)
- Fresku – Gooi jezelf weg (2015)
- Tourist LeMC – Koning Liefde (2015)
- Swinder – Smokken binnen vergees (2015)
- Kenny B – Parijs (2015)
Dit is de lijst. Maar die is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen. Steeds weer schoten me nieuwe acts te binnen die ik eigenlijk niet had mogen weglaten. Dan moest er een minder belangrijk liedje sneuvelen, dikwijls een oude liefde. Pijnlijk allemaal. Hieronder zie je een paar wijzigingen die ik sinds 2015 heb gedaan. In 2017 ben ik op een gegeven moment gestopt met alle wijzigingen bij te houden.
Versies
- 12 april 2015: eerste lijst aangelegd met 88 nummers.
- idem: toegevoegd “Madiwodo”, “Donker om je heen”, “Hald mich ens vas”, “Ik wacht al zo lang”, “Armand Pien”, “Joost” en “Sukkel voor de liefde”
- 13 april 2015: toegevoegd “Het ritme van de regen”, “De zotte morgen”, “Snelle jongens”, “Blijf bij mij”, “Het regent zonnestralen” en “Mijn leven”, geschrapt “Wees niet bang voor mijn lul” en “Ik vind je leuk”.
- idem: ingevoegd “Waar gaan wij naartoe na onze dood?” (voorheen een lege plaats waarvan alleen de band vaststond).
- 14 april 2015: Toegevoegd “Verdronken vlinder”, “Stroom” en “Het is een nacht (levensecht)”, geschrapt “Vrienden van vroeger”, “Picknick” en “Onderweg”.
- idem: Toegevoegd “Moordenaar”, geschrapt “Hartendief”.
- 19 april 2015: Toegevoegd “De wilde boerndochtere” en “’t Smidje”, geschrapt “Kom uit de bedstee, mijn liefste” en “Keer op keer (Loop naar de maan)”.
- 7 januari 2017: Toegevoegd “Rockin’ Billy”, “Ouwe lullen moeten weg” en “Lacht nor mij”, geschrapt “‘k Wist niet dat je kwaad werd”, “Mijn leven” en “Heleen”.
- 8 januari 2017: Toegevoegd “Kaapren varen”, geschrapt “Deurhroeistjin”.
- 16 januari 2017: Toegevoegd “Alles is vrij” en “Never nooit meer”, geschrapt “Ik bel je zomaar even op” en “Ik mis jou”.
- 22 januari 2017: Toegevoegd “Testament”, geschrapt “Verdronken vlinder”.
- 12 februari 2017: Toegevoegd “Dinge-dong”, “Dokter Bernhard” en “Ik meen ’t”, verwijderd “Omdat”, “Louise” en “Donker om je heen”.
- 29 mei 2017: Toegevoegd “Gabbertje”, “Liefste” en “Gooi jezelf weg”, verwijderd “I wanne be a one day flay”, “Nederwiet” (versie met Kempi) en “Probleem” (Fit).
Niet in de lijst
De onderhonden: net buiten de boot, vaak met pijn in het hart.
- Boudewijn de Groot – Vrienden van vroeger (1966): Er zijn zoveel Nederlandstalige acts dat zelfs Boudewijn de Groot met twee nummers te veel ruimte innam. Dit nummer en het volgende heb ik toen vervangen door één nummer: “Verdronken vlinder”. Zijn allermooiste wat mij betreft. Toch heb ik uiteindelijk gekozen voor “Testament”. Ook een prachtig nummer, dat bij nader inzien iets beter in mijn plan paste.
- Boudewijn de Groot – Picknick (1967): Zie boven. Ja mensen, mij doet het ook pijn…
- Egbert Douwe – Kom uit de bedstee, mijn liefste (1968). Ook geen gemakkelijke beslissing, maar ik was “De wilde boerndochtere” vergeten. Daar moest een ander nummer voor sneuvelen, en dat werd dan maar deze melige parodie.
- Teach-in – Dingedong (1975): Natuurlijk een evergreen, maar in de jaren ’70 wordt de spoeling al dunner. Liever Rob de Nijs en Neerlands Hoop, die zich structureel met het Nederlands bezighielden.
- Doe Maar – Wees niet bang voor mijn lul (1979): De band staat er nog steeds twee keer in (waarvan één keer met Kempi); de underground-buurthuizenmuziek van eind jaren ’70 is met Bots, Drukwerk en Tedje & de Flikkers al ruim vertegenwoordigd (wel opgenomen geweest).
- De Raggende Manne – Ik vind je leuk (1992): Met 30 seconden te kort, vervangen door het conventionelere “Kramp van je kanis”.
- De Dikke Lul Band – Vibratorverslaafd (1994): Een soort van persoonlijke favoriet, maar er zijn grenzen. Stel je voor dat ik artiesten moet gaan uitleggen dat zijn er niet in staan en deze band wel!
- Anthonie ‘Hero’ Kamerling – Toen ik je zag (1996): Mooi liedje, ondanks de potsierlijke tekst, maar echte bands en zangers hebben voorrang boven eendagsvliegen. Bovendien is Guus Meeuwis, die het nummer schreef, al opgenomen.
- Wow! – Keer op keer (Loop naar de maan) (1997): Dit bijna vergeten bubblegumnummer had ik graag behouden voor de vrolijke noot – van alleen maar megahits of alleen maar verantwoorde liedjes word ik niet blij. Maar met de immer toenemende concurrentie werd het onhoudbaar. Het vergelijkbare K3 gaat voor.
- Sven & Dave – In bad (omstreeks 1998): Een van de vele puberale wanproducten van dit BNN-duo, ten koste van Bert en Ernie alsook Kool & The Gang: “Er is een feestje hier bij ons in bad”/ “Een heel leuk feestje, want wij zijn lekker nat.” Eigenlijk mag die niet in de vergetelheid raken, maar dat moet dan maar op een andere manier. Bovendien: DJ Sven (“Ga die maar schoonmaken!”) staat al in de lijst, samen met Peter Koelewijn en Miker G.
- Twarres – Wêr bisto (1999): Echt prachtig, maar De Kast, dat langer bestond en zich structureel met Nederlands én Fries bezighield, gaat voor.
- Abel – Onderweg (2000): Meer Nederlandstalige bands, de spoeling wordt dunner. Uit de lijst verwijderd ten gunste van Guus Meeuwis; niet per se beter maar veel productiever en daarmee relevanter.
- Kutschurft – Met je kanus in mijn anus (2002): Niet iedereens humor. Zie ook de opmerking bij de DLB…
- Brainpower – Dansplaat (2002): Vanaf deze tijd komen er veel rappers op. Als we die allemaal opnemen, bestaat een kwart van de lijst uit hiphop. Brainpower is aardig, maar Extince gaat voor.
- Raymzter – Down met jou (2003): De betere en succesvollere Ali B gaat voor.
- Veldhuis & Kemper – Bijzonder (2003): Acda & De Munnik gaan voor.
- Brace – Hartendief (2005): Spijt me, maar ik was “Moordenaar” van Osdorp Posse vergeten. Die mócht niet ontbreken. Brace mag dat desnoods wel.
- Boerenrock: Ook zo’n persoonlijke favoriet. Het hele genre moet het dan maar met “Doe effen normaal” van Normaal doen. Maar wie geïnteresseerd is, kan ik van harte ook Bökkers, Surrender, Bertus Staigerpaip, Jovink & de Voederbietels en Mooi Wark aanbevelen.
- Zomaer en B-Brave (Nederlandstalige boybands). Ik heb niets tegen het fenomeen boyband. Ook dit muziekverschijnsel heeft zijn Nederlandstalige vertegenwoordigers; die moeten er eigenlijk in. Anderzijds zijn ze geen van beide (ik ken er maar twee) belangrijk genoeg om er een andere band voor uit te gooien.
- Ries de Vuyst. Een obscure Zeeuws-Vlaamse bard, iets minder obscuur sinds Broeder Dieleman met hem optrad. Steengoed en een grotere bekendheid waard, maar we hebben uit die regio Broeder Dieleman al. Daarom sneuvelde hij toen ik me bedacht dat ik iemand anders vergeten was. Geen enkele lijstverwijdering deed zoveel pijn…
- Arnhemsgewijs. Had op zich als eerste Nederlandstalige r&b-band (?) een plaatsje verdiend, maar moest wijken voor Re-Play.
Nieuw
Nieuwe acts ontdekt na het opstellen van de lijst. Die moeten er voorlopig maar buiten blijven, anders moet ik nog meer de kam halen door de huidige 100.
- De Duiven – De waarheid is toch niks voor jou en mij (2014 – 2015): Nu (14 april) alleen op Soundcloud, album komt op 24 april uit.
- Wederganger – Wera-Wulfa (2015) Nederlandstalige deathmetal. Nederlandstalige metal in het algemeen is nog een nichegenre. Heidevolk moet de kar maar alleen trekken. Misschien is Wederganger zelfs wel beter dan Heidevolk – ik dat geval laat ik ze nog wel eens stuivertje wisselen.